• (050) 296-6668,
  • (051) 296-6668,
  • (055) 296-6668,
  • (070) 296-6668

Skolyozun növləri

Skolyozun bir çox növü (təsnifatı) vardır və bunlardan ən çox istifadə olunan və praktiki əhəmiyyət kəsb edən təsnifat aşağıda qeyd edilmişdir.

Yapısal olmayan skolyoz

  • Duruşa bağlı
  • Ayaqlardakı uzunluq fərqinə bağlı
  • Bel yirtiği, onurğa və bel sürüşməsi xəstəliklərinə bağlı
  • Psixoloji

Yapısal skolyoz

  • Səbəbi bilinməyən (İdyopatik)
  • Sinir və əzlələrdə güçsüzlüyə bağlı (Nöromüsküler)
  • Neyrofibromatozis hastalığı
  • Mezenximal toxuma qüsurları (Marfan sendromu, Ehler-Danlos sendromu)
  • Sümük və qığırdaq toxuma xəstəlikləri (cücelik=akondroplazi, spondiloepifizeal distrofiler vs. )
  • Şüa terapiyasi sonrası
  • Birdən çox qabirğanin çıxarılmasından sonra
  • Digər

Anadangəlmə Skolyoz Səbəbləri

  1. Bölümlənmə qüsurları
  2. Yaranma qüsurları
  3. Qarışıq və ya sınıflandırılamayan

Onurğanın bölümlənmə qusurları
Tək tərəfli

  • Bölünməmiş çubuq
    skolyozun-novleri-1
  • Bölünməmiş çubuq + qarşı tərəfdə yarım fəqərə
    skolyozun-novleri-2
  • Qarışıq və ya sınıflandırılamayan

İki tərəfli

  • Blok onurğa
    skolyozun-novleri-3

 

Onurğanın yaranma səbəbləri

  • Tək tərəfli tam bölümlənmiş yarım onurğa
  • Tək tərəfli hissəvi bölümlənmiş yarım onurğa
  • Qapalı yarım onurğa
  • Bölümlənməmiş yarım onurğa
  • Pazvari onurğa

Tek tərəfli tam bölünməmiş yarım fəqərə

Skolyoz bucağında il ərzində 1-2º artma olmaqdadır. kürəkın alt hissəsi və ya kürək-bel bölgəsində olduğunda böyümə tamamlandığında umumilikldə skolyoz bucaği 45º’yi keçir. Bu bölgənin üstündə və ya altında kompensator olaraq skolyoz yaranır . Bu bölgədə ildə 3º’lik skolyoz bucağında artış olmaqdadır. Xəstələr 10 yaşına gəldiklərində bucaq 50°’yə çatir və müalicə olunmadiğında bucaq 70º’yi keçə bilir.

Tək tərəfli tam bölünməmiş yarım fəqərə, yarım fəqərənin həm üstündə və eyni zamanda atında böyümə qığırdaqları mövcuddurskolyozun-novleri-4
Tek tərəfli tam bölünməmiş yarım fəqərə

Ümumiliklə skolyoz bucağı 40º’ni aşmaz. Yarım fəqərənin sadəcə üstündə və ya altında böyümə qiğirdağı vardır.

Tək tərəfli tam bölünməmiş yarım fəqərə, yarım fəqərənin həm üstündə və eyni zamanda atında böyümə qığırdaqları mövcuddur.skolyozun-novleri-4
Tek tərəfli qismi bölünməmiş yarım fəqərə

Ümumiliklə skolyoz bucağı 40º’ni aşmaz. Yarım fəqərənin sadəcə üstündə və ya altında böyümə qiğirdağı vardır.

Tək tərəfli qismi bölünməmiş yarım fəqərə, yarım fəqərənin sadəcə altında böyümə qığırdaqları olur.

Qapalı yarım fəqərə

Bu yarım fəqərə tipində, yarım fəqərə nə üstünde nə də altındakı səviyədə böyümə qığırdaği olmur. Nadirən ciddi skolyoza səbəb olurlar.

Qapalı yarım fəqərəskolyozun-novleri-5
Kama fəqərə

Fəqərə tam inkişaf etmişdir ancaq bir tərftə yüksəklik itkisi mövcuddur. Bu fəqərənin üst və altında böyümə qığırdaqları vardır. Nadirən ciddi skolyoza səbəb olur.

Kama fəqərəskolyozun-novleri-6
Anadangəlmə skolyozların %5-21’ində ayrıq(haçalanmiş) onurğa beyin malformasyonu olur. Onurğa yaranma qüsurları olanların %60’ında başqa bir sistemdə də formalaşma qüsürları da vardır. Bunlar %25 böyrək və sidik – cinsiyyət orqan (tək böyrək, sidik kanallarında darlıq), %25 Klippel-Feil sindromu (özellikle boyun fəqərələrinin birləşik olması, blok onurğa), %10 anadan gəlmə ürək qüsurları kimi patalogiyalar rast gəlinir. Diqqət ;Ona görə də skolyoz olan xəstələrdə yanaşı olaraq daxili orqanlar, onurğa beyni və baş beyin tam olaraq müayinə olunmalıdır ki, ola biləcək anomaliyalar aşkar olunsun

Bebeklik çağı sebebi bilinmeyen (idyopatik) skolyoz erkeklerde kızlara göre daha sık görülür. Ancak hastaların %20’sinde ciddi tedaviye gerek duyulur. Çocukluk çağı sebebi bilinmeyen (idyopatik) skolyozda erkek ve kız oranları genellikle eşittir. Cobb açısı 20º den büyük ise skolyoz ilerler ve hastaların %60’ında cerrahi girişime gerek olacaktır. Ergenlik çağı sebebi bilinmeyen (idyopatik) skolyoz kızlarda daha fazla ortaya çıkar. Kız / erkek oranı 4:1 ile 9/1 arasında değişir. Toplumda %2-3 oranında görülür. Kemikleşme başlamadan skolyoz belirmişse kötüleşme oranı çok yüksektir

İdiyopatik skolyoz; skolyozun ən sıx görülən şəklidir və yaranmasi üçün hər hansı bir səbəb bilinmir. Ən çox gənç qızlarda, yetkinlik çağının sürəti böyümə dövründə ortaya çıxır. İdiopatik skolyoz əsasən genetik faktorlara bağlı kimi görünməktədir. Skolyoz tam anlamıyla sağlam uşaqlarda yarana bildiyi kimi, beyin iflici (serebral palsi) əzələ xəstəlikləri olan uşaqlarda yarana bilir. Mongolizm (Daun) sindromu da səbəblər arasındadır. Yetkinlik çağında skolyoz ağrı yaratmaz və təsbit edilməsi çətindir və skolyozun bilinməsindən, aşkarlanmasindan bir necə il əvvəl başlamiş ola bilir. Uşağın onurğasını böyümə tamamlanıncaya qədər ardicil olaraq müşahidə edilməlidir. Çünki skolyoz yetkinlik çaği içindəki hər hansı bir zaman dilimində meydana çixabilir

Professor Doktor Əliosman Qədimbəyli
  • Tibb Elmləri Doktoru, Professor
    Əliosman Elbəniz oğlu Qədimbəyli
  • Doktor haqqında ətraflı məlumat
  • Telefonlar:
  • 050 296 66 68
  • 051 296 66 68
  • 055 296 66 68
  • 070 296 66 68
  • Ünvan: Medera Hostpital, Naxçıvani küçəsi 53